İş dünyası temsilcileri, kıyasıya rekabetin yaşandığı dünya pazarlarında ihracatçıların koronavirüs tedbirleri yüzünden yabancı ülkelerde pazar kaybı tehlikesiyle karşı karşıya kaldıklarını belirterek, bu soruna çözüm bulunmasını istediler.
İhracatçının yurtdışına çıkışlarında yaşadıkları sıkıntılar hakkında yaptığımız araştırmada özellikle makine sanayiinde satış sonrası montaj ve bakım hizmetlerinde aksamalar yaşandığı sonucuna ulaştık. Yurtdışına çıkış için vize alamadıklarından, bilhassa Avrupa ülkelerinde sıkı kısıtlamalar olduğundan yakınan ihracatçı firma temsilcileri, “Pazarları zor kazandık kolay kaybetmemeliyiz” derken, sorunun işadamlarına yönelik kolaylıklar sağlanması için ülkeler arasındaki diplomatik görüşmelerle çözüme kavuşturulabileceğini ifade ediyorlar. Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız işadamlarımızın açıklamaları şöyle;
UİB Koordinatör Başkanı Baran ÇELİK
Özellikle makine sektöründe, kalıp, teçhizat gibi ürünleri devreye almak için gitmesi gereken teknik ekipler vize almakta güçlük çekiyorlar. Ancak bu durum bizim ülkemize yönelik bir tavır değil AB’nin genel olarak uyguladığı bir karar. Bu maalesef pandeminin bir sonucu ve pandemiyi daha ağır geçiren ülkelerin tedbirleri daha sert oluyor.
Bu sürecin geçici olduğunu söyleyebilirim. Ama maalesef ihracatımızı negatif etkileyen unsurlardan birisi olarak vurgulanabilir. Bu çerçevede özellikle yoğun ihracat yaptığımız pazarlarda Büyükelçiliklerimizin, Ticaret Ateşeliklerimizin yardımcı olduğunu biliyoruz ve bu yardımları artırmalarında da fayda görüyoruz.
Evinoks YK Başkanı Coşkun İRFAN
Avrupa Birliği hiçbir şekilde işadamlarına bile vize vermiyor, hatta vizesi olanı veya yeşil pasaportluları bile kabul etmiyorlar. İşin başka tarafı da havayolu şirketleri örneğin Almanya’ya bilet satıyor ama vizeniz olsa bile Almanya’nın seyahat kısıtlaması nedeniyle sadece oturum ve çalışma izni olanlara kabul ediliyor.
Satış sonrası montaj ve servis hizmetleri için de aynı şeyler geçerli.
Bu sıkıntı sanayicinin çare bulması ile değil de kamu yönetimi tarafından çözülmeli. Bir taraftan pandeminin devam ediyor olması, diğer tarafta böyle bir engelleme durumu bizleri olumsuz etkiliyor. İhracatımızın yüzde 60’ını gerçekleştirdiğimiz Avrupa Birliği ülkeleriyle yaşanan bu sıkıntılı durumla ilgili çok seri bir şekilde tedbir alınması gerekmektedir.
Kaplanlar Soğutma YK Başkanı Ertuğrul KAPLAN
İhracatçı yurtdışına çıkmadan iş yapamaz. Yaptığı işin arkasında durmak için de yurtdışına çıkmak zorunda. Şu anda pandemi sürecinden dolayı işadamları sanayiciler olarak bizler ve teknik yardımcılarımız yurtdışına çıkmakta zorluklar yaşıyoruz. Dolayısıyla yurtdışındaki müşterilerimize destek veremiyoruz, yaptığımız işin arkasında duramıyoruz, haliyle ürünlerimizi sattığımız alıcılar da mağdur oluyorlar. Müşterilerimiz bize Supertotobet davet yazısı gönderseler bile işe yaramıyor, haliyle ekonomik kayıplar yaşanıyor. Pandemiyi bahane ederek bizlerin Avrupa Birliği ülkelerinde dolaşım hakkımızı kaldırdılar. Turist olarak bile uçaklara yolcu almıyorlar, sadece gidilecek ülkede oturum izni olanlar yurtdışına çıkabiliyor. Bunun diplomatik yollardan çözülmesi lazım. Bu konuda girişimlerde bulunulması gerekiyor.
Plaza Turizm YK Başkanı Serdal CAN
Seyahat acentaları üzerinden değil de internetten veya uygulamalardan uçak bileti alanlar, çıkış kapısının son durumunu öğrenemedikleri için etkileniyor. Çünkü muhatap bulamıyorlar. Böyle dönemlerde seyahat acentalarının kullanılması daha uygun olabiliyor. Gerçekten işadamları yurtdışına gidemiyorlar. Biz örneğin İtalya’nın kapıları kapalı olması üzerinden Malta üzerinden ulaşımlarını sağlayabildik.İşadamları yurtdışına gidemedikleri için kurumsal çalışan seyahat acentalarının cirolarının yüzde 5-7’lerde seyretmesi, yüzde 70 firmanın hiç yurtdışı seyahati yapamaması yüzde 30’unun da çok sınırlı yapabiliyor olmasından kaynaklanıyor. Şu anda 4 ülke dışında hiçbir yere ticari veya turistik bir uçuş gerçekleşemiyor.
Elsisan YK Başkanı Abdullah BAYRAK
Fransa ile Macaristan’a makine gönderdik. Nisan ayının başında Macaristan’a gönderdiğimiz makinamızı gidemediğimiz için montajını yapamıyoruz. Sürekli olarak Konsolosluklarla görüşüyoruz, vize almakla alakalı karşı taraftan davet yazısı mahiyetinde belgeler istiyoruz. Süreç devam ediyor ama sıkıntılı bir dönemdeyiz. Fransa’da da aynı sorunu yaşıyoruz ve maalesef önümüz çok açık değil. Bu nedenle Fransa’da bir taşeron bulduk, projeleri göndermek suretiyle makinamızın montajını taşerona yaptırmaya çalışıyoruz. Avrupa dışındaki ülkelerde de durum çok farklı değil, onlarda da sıkıntı var. Meksika’ya birkaç gün önce arkadaşlarımız ulaşabildiler ama orada da gümrükte sıkıntı söz konusu oldu. Sorunumuzun giderilmesi anlamında bütün kanalları zorluyoruz. Kısa zamanda çözüleceğini umuyoruz.
Ermetal YK Başkanı Fahrettin GÜLENER
Ülkemizde en disiplinli en organize çalışan sektörlerin başında makinacılık sektörü gelmektedir. Dolayısıyla bunun karşılığında şu andaki pandemi sebebiyle bir takım arızi durumların çıkması elbette hepimizi üzmektedir. Zaman hızla akmaktadır. Pazarları zor kazandık kolay kaybetmemeliyiz. Şu anda dış dünyada karmakarışık niyetler yaşanmakta.
Beka-Mak YK Başkanı Engin ÇETİNER
Özellikle ihracat sonrası montajı gereken makinaların firmalarımızın yetkilileri tarafından kurulması veya daha önceden satılmış makinaların bir probleminin çözülmesi için gidecek teknik ekipler için vize sorunu yaşanıyor. Bazı ülkelere direkt olarak uçuş da bulunmuyor. Bunlar Türk
makine sektörü için bizim makinalarımızın tercih edilmemesi, alınmasından vazgeçilmesi gibi olumsuzluklara sebebiyet veriyor.
Sektörümüzün yaşadığı bu sıkıntının çözümü için pandemi sürecinin bitmesi beklenirse kayıplar devam edecektir.